Diseases In Olympic Athletes : ਪੈਰਿਸ ਓਲੰਪਿਕ 2024 ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ 10,500 ਤੋਂ ਵੱਧ ਐਥਲੀਟ 205 ਡੈਲੀਗੇਸ਼ਨ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਦਸ ਦਈਏ ਕਿ ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ‘ਚ ਭਾਗ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਸਾਰੇ ਖਿਡਾਰੀ ਪੂਰੇ ਜੋਸ਼ ਅਤੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਨਾਲ ਆਪੋ-ਆਪਣੀਆਂ ਖੇਡਾਂ ‘ਚ ਆਪਣੀ ਤਾਕਤ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਮਾਹਿਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਖੇਡਾਂ ‘ਚ ਚੰਗਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਲਈ ਓਲੰਪਿਕ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਖੁਰਾਕ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਿਹੀ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਵੀ ਜਿੱਤ ਨੂੰ ਹਾਰ ‘ਚ ਬਦਲ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਜਾਣ ਕੇ ਹੈਰਾਨੀ ਹੋਵੇਗੀ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ‘ਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਖਿਡਾਰੀ ਦਮੇ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ‘ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹਨ।
ਸਕੈਂਡੇਨੇਵੀਅਨ ਜਰਨਲ ਆਫ਼ ਮੈਡੀਸਨ ਐਂਡ ਸਾਇੰਸ ਸਪੋਰਟਸ ‘ਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ‘ਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ 15-20 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਓਲੰਪਿਕ ਐਥਲੀਟਾਂ ਨੂੰ ਦਮੇ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਲਗਭਗ 80 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਧੀਰਜ ਵਾਲੇ ਸਪੋਰਟਸ ਐਥਲੀਟ ਕਸਰਤ-ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਬ੍ਰੌਨਕੋਕੰਸਟ੍ਰਕਸ਼ਨ (EBI) ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹਨ। ਤਾਂ ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਦਮੇ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਕੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ? ਅਤੇ ਇਹ ਓਲੰਪਿਕ ਅਥਲੀਟਾਂ ‘ਚ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ?
ਦਮੇ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਕੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ?
ਦਸ ਦਈਏ ਕਿ ਦਮੇ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਬੀਮਾਰੀ ਹੈ, ਜੋ ਹਰ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਬੀਮਾਰੀ ‘ਚ ਸਾਹ ਦੀ ਨਾਲੀ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੀਆਂ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ‘ਚ ਸੋਜ ਅਤੇ ਅਕੜਾਅ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਾਹ ਲੈਣ ‘ਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਦਮੇ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ‘ਚ ਸਾਹ ਚੜ੍ਹਨਾ, ਲਗਾਤਾਰ ਖੰਘ ਅਤੇ ਛਾਤੀ ‘ਚ ਦਰਦ ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਓਲੰਪਿਕ ਅਥਲੀਟਾਂ ਨੂੰ ਦਮੇ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ?
ਮਾਹਿਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਓਲੰਪਿਕ ‘ਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਐਥਲੀਟਾਂ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤ ਸਿਖਲਾਈ ਅਤੇ ਕਸਰਤ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ‘ਚ ਉੱਚ-ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਦੀ ਕਸਰਤ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਦਮੇ ਵਾਲੇ 10 ‘ਚੋਂ 9 ਲੋਕਾਂ ‘ਚ ਲੱਛਣ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਕਸਰਤ ਕਰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਹਵਾਦਾਰੀ ਦੀ ਦਰ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸਾਹ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਵੈਸੇ ਤਾਂ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਹਵਾ ਸਾਡੇ ਮੂੰਹ ਰਾਹੀਂ ਵੀ ਅੰਦਰ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਇਹ ਫੇਫੜਿਆਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਦੀ ਹੈ, ਇਹ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖੁਸ਼ਕ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਫਿਲਟਰ ਅਤੇ ਗਰਮ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਸਾਹ ਨਾਲੀਆਂ ਡੀਹਾਈਡ੍ਰੇਟ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਸੁੱਜ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਦਮੇ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
ਮਾਹਿਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਧੀਰਜ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਅਥਲੀਟ ਜੋ ਠੰਡੀ ਹਵਾ ‘ਚ ਕਸਰਤ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਰਾਸ-ਕੰਟਰੀ ਸਕਾਈਅਰ, ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਸਾਈਕਲਿਸਟ ਅਤੇ ਟਰੈਕ ਦੌੜਾਕ, ਦਮੇ ਦੇ ਦੌਰੇ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਤੈਰਾਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਦਮੇ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ :
ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਤੈਰਾਕਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਦਮੇ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਪੂਲ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ‘ਤੇ ਕਲੋਰੀਨ ਦੇ ਉਪ-ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੈ, ਜੋ ਫੇਫੜਿਆਂ ਨੂੰ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਕਸਰਤ-ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਦਮੇ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ
ਓਲੰਪਿਕ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੇਡ ਮੁਕਾਬਲਿਆਂ ‘ਚ ਭਾਗ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਐਥਲੀਟਾਂ ਨੂੰ ਖੇਡਾਂ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੇ ਇਨਹੇਲਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਵੈਸੇ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸਦੀ ਕਿਸਮ ਅਤੇ ਖੁਰਾਕ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇਸ ਲਈ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਬੀਟਾ-2 ਐਗੋਨਿਸਟ, ਜੋ ਸਾਹ ਨਾਲੀ ਦੀਆਂ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਆਰਾਮ ਦੇਣ ‘ਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਆਦਾਤਰ ਵਿਸ਼ਵ ਡੋਪਿੰਗ ਵਿਰੋਧੀ ਏਜੰਸੀ ਦੁਆਰਾ ਪਾਬੰਦੀਸ਼ੁਦਾ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਕਸਰਤ-ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਦਮੇ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਤਰੀਕਾ ਹੈ ਸਹੀ ਰੋਕਥਾਮ ਅਤੇ ਦੇਖਭਾਲ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ EIA ਦੇ ਲੱਛਣ ਕਸਰਤ ਤੋਂ 10-15 ਮਿੰਟ ਬਾਅਦ ਵੱਧ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ 30-90 ਮਿੰਟਾਂ ‘ਚ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਦੇ ਕੁਝ ਆਸਾਨ ਤਰੀਕੇ
ਵਾਰਮ-ਅੱਪ ਕਸਰਤ ਕਰੋ :
ਛਾਤੀ ਦੀ ਭੀੜ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ, ਹਮੇਸ਼ਾ ਲਗਭਗ 10-15 ਮਿੰਟਾਂ ਲਈ ਕੁਝ ਵਾਰਮ-ਅੱਪ ਕਸਰਤ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਤੁਸੀਂ ਤੀਬਰਤਾ ਵੀ ਵਧਾ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਨੱਕ ਰਾਹੀਂ ਸਾਹ ਲਓ :
ਹਮੇਸ਼ਾ ਨੱਕ ਰਾਹੀਂ ਸਾਹ ਲਓ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਤੁਹਾਡੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ‘ਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹਵਾ ਨੂੰ ਗਰਮ ਅਤੇ ਨਮੀ ਦੇਣ ‘ਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਬ੍ਰੇਕ :
ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸਾਹ ਲੈਣ ਲਈ ਆਪਣੀਆਂ ਕਸਰਤਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਬ੍ਰੇਕ ਲਓ।
ਟਰਿੱਗਰ ਤੋਂ ਬਚੋ :
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦਮੇ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ‘ਚ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਜਾਂ ਪਰਾਗ ਇੱਕ ਟਰਿੱਗਰ ਵਜੋਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਜੇ ਸੰਭਵ ਹੋਵੇ, ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅਭਿਆਸ ਕਰੋ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਜਦੋਂ ਮੌਸਮ ਠੰਡਾ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਕ ਹੋਵੇ।
ਅਭਿਆਸ ‘ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੂਲ-ਡਾਊਨ ਸੈਸ਼ਨ :
ਕੂਲ-ਡਾਊਨ ਸੈਸ਼ਨ ਨਾਲ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੇ ਵਰਕਆਊਟ ਅਤੇ ਅਭਿਆਸਾਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰੋ। ਇਹ ਤੁਹਾਡੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ‘ਚ ਹਵਾ ਦੇ ਤਾਪਮਾਨ ‘ਚ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਨੂੰ ਹੌਲੀ ਕਰਨ ‘ਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ।
(ਡਿਸਕਲੇਮਰ : ਇਹ ਲੇਖ ਆਮ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਹੈ ਕੋਈ ਵੀ ਉਪਾਅ ਅਪਣਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਜ਼ਰੂਰ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।)
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: Paris Olympics 2024 Manu Bhaker: ਤੀਜਾ ਤਗਮਾ ਜਿੱਤਣ ਤੋਂ ਖੁੰਝਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਨੂ ਭਾਕਰ ਨੇ ਕਿਹਾ- ਮੈਂ ਪੂਰੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਪਰ…
– ACTION PUNJAB NEWS
