ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਹਮਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ?
ਜੇਕਰ ਤਾਈਵਾਨ ‘ਤੇ ਚੀਨੀ ਹਮਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਦੁਨੀਆ ਕਿਵੇਂ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਕਰੇਗੀ, ਇਹ ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਈਯੂ ਮੈਂਬਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਸਮੇਤ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਚੀਨ ਨਾਲ ਰਸਮੀ ਕੂਟਨੀਤਕ ਸਬੰਧ ਹਨ, ਪਰ ਤਾਈਵਾਨ ਨਾਲ ਨਹੀਂ। ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਉਲਟ, ਤਾਈਵਾਨ ਨੂੰ ਇੱਕ ਦੇਸ਼ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਤਾਈਵਾਨ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਚੀਨ ਦੇ ਤੱਟ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 100 ਮੀਲ ਦੂਰ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਟਾਪੂ ਹੈ। ਚੀਨ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਤਾਈਵਾਨ ਉਸ ਦੇ ਪ੍ਰਾਂਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਜੋ ਆਖਿਰਕਾਰ ਇੱਕ ਦਿਨ ਦੁਬਾਰਾ ਚੀਨ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣ ਜਾਵੇਗਾ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਤਾਈਵਾਨ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸੁਤੰਤਰ ਮੰਨਦਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਆਪਣਾ ਸੰਵਿਧਾਨ ਹੈ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਚੁਣੀ ਗਈ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ਾਸਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕੋਈ ਸੰਕਟ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਅਮਰੀਕਾ ਫੌਜੀ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਕਰੇਗਾ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਅਮਰੀਕਾ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਆਪਣੀ ਸਥਿਤੀ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਤਾਈਵਾਨ ਦਾ ਕੋਈ ਸਹਿਯੋਗੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ 1979 ਦਾ ਯੂਐਸ ਤਾਈਵਾਨ ਰਿਲੇਸ਼ਨ ਐਕਟ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਤਾਈਵਾਨ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸਵੈ-ਰੱਖਿਆ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਫੌਜੀ ਸਾਜ਼ੋ-ਸਾਮਾਨ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਕਰਨੀ ਹੋਵੇਗੀ।
ਚੀਨ ਨੇ ਫਿਰ ਤਾਈਵਾਨੀ ਖੇਤਰ ‘ਚ 18 ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਭੇਜੇ ਹਨ
ਚੀਨ ਨੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਏਅਰ ਡਿਫੈਂਸ ਜ਼ੋਨ (ਏਡੀਆਈਜੀ) ਵਿੱਚ 18 ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਭੇਜੇ ਹਨ। ਟਾਪੂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਇਸ ਸਾਲ ਚੀਨ ਦਾ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਘੁਸਪੈਠ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨ ਦੇ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਭਜਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। 23 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ, 39 ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੇ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਪਛਾਣ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਘੁਸਪੈਠ ਕੀਤੀ। 2021 ਦੀ ਆਖਰੀ ਤਿਮਾਹੀ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਦੁਆਰਾ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ADIZ ਵਿੱਚ ਘੁਸਪੈਠ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ, 4 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਦਿਨ ਵਿੱਚ 56 ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਏ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ, ਤਾਈਵਾਨ ਨੇ ਚੀਨੀ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੁਆਰਾ ਆਪਣੇ ADIZ ਵਿੱਚ 969 ਘੁਸਪੈਠ ਦਰਜ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਕਿ 2020 ਵਿੱਚ 380 ਘੁਸਪੈਠ ਤੋਂ ਦੁੱਗਣੀ ਹੈ। ਚੀਨ ਨੇ 2016 ਵਿੱਚ ਤਸਾਈ ਇੰਗ-ਵੇਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੁਣੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤਾਈਵਾਨ ਉੱਤੇ ਦਬਾਅ ਵਧਾਇਆ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਟਾਪੂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਸੰਪੰਨ ਰਾਸ਼ਟਰ ਮੰਨਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਦਬਾਅ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਤਾਈਵਾਨ ‘ਤੇ ਚੀਨ ਦੀ ‘ਇਤਿਹਾਸਕ ਵਿਸੰਗਤੀ’
ਰਿਟਾਇਰਡ ਡੱਚ ਡਿਪਲੋਮੈਟ ਗੈਰਿਟ ਵੈਨ ਡੇਰ ਵੇਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ (ਸੀਸੀਪੀ) ਦੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਮਾਓ ਜੇ ਤੁੰਗ ਨੇ ਤਾਈਵਾਨ ‘ਤੇ ਚੀਨ ਦੇ ਦਾਅਵਿਆਂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਵੇਇਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਾਓ ਜੇ ਤੁੰਗ ਨੇ ਕਥਿਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ 1937 ਵਿਚ ਅਮਰੀਕੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਐਡਗਰ ਸਨੋ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਸੀ, ‘ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ (ਕੋਰੀਆਈ) ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਾਂਗੇ। ਇਹੀ ਗੱਲ ਤਾਈਵਾਨ ‘ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਚੀਨ ਤਾਇਵਾਨ ਨੂੰ ‘ਆਜ਼ਾਦ ਦੇਸ਼’ ਮੰਨਦਾ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਹੁਣ ਇਹ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ‘ਤਾਈਵਾਨ ਇਸਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ।’