Munawwar Rana Shayari: ਉਰਦੂ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸਿਤਾਰੇ ਮੁਨੱਵਰ ਰਾਣਾ ਨਹੀਂ ਰਹੇ। ਲੰਬੀ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦੇਹਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ। ਰਾਣਾ ਦੀ ਮੌਤ ‘ਤੇ ਦੇਸ਼ ਭਰ ‘ਚ ਸੋਗ ਦੀ ਲਹਿਰ ਹੈ। ਲੋਕ ਉਸਨੂੰ ਉਸਦੇ ਆਪਣੇ ਦੋਹੇ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਦੇ ਕੇ ਯਾਦ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਆਪਣੀ ਮਾਂ ‘ਤੇ ਲਿਖੀ ਆਪਣੀ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਕਵਿਤਾ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਮੁਨੱਵਰ ਰਾਣਾ ਨੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਅਤੇ ਮੌਤ ‘ਤੇ ਕਈ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਸਨ। ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇਸ ਫਾਨੀ ਸੰਸਾਰ ਤੋਂ ਚਲੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੋਹੜਿਆਂ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ।
ਮੈਨੇ ਕੱਲ੍ਹ ਚਾਹਤੋਂ ਕੀ ਸਬ ਕਿਤਾਬੇਂ ਫਾੜ ਦੀਂ
ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਕਾਗਜ਼ ਪੇ ਲਿੱਖਾ ਲਫ਼ਜ਼-ਏ-ਮਾਂ ਰਹਿਨੇ ਦੀਆ
ਯੇ ਐਸਾ ਕਰਜ਼ ਹੈ ਜੋ ਮੈ ਅਦਾ ਕਰ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਕਤਾ
ਮੈ ਜਬ ਤੱਕ ਘਰ ਨਾ ਲੌਟੂੰ ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਸਜਦੇ ਮੇ ਰਹਿਤੀ ਹੈ
ਮਿੱਟੀ ਕਾ ਬਦਨ ਕਰ ਦੀਆ ਮਿੱਟੀ ਕੇ ਹਵਾਲੇ
ਮਿੱਟੀ ਕੋ ਕਹੀਂ ਤਾਜ-ਮਹਿਲ ਮੇਂ ਨਹੀਂ ਰੱਖਾ
ਫੇਂਕੀ ਨਾ ਮੁਨੱਵਰ ਨੇ ਬੁਜ਼ੁਰਗੋਂ ਕੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ
ਦਸਤਾਰ ਪੁਰਾਣੀ ਹੈ ਮਗਰ ਬਾਂਧੇ ਹੁਏ ਹੈ
ਲਬੋਂ ਪੇ ਉਸਕੇ ਕਭੀ ਬੱਦੁਆ ਨਹੀਂ ਹੋਤੀ
ਬਸ ਇੱਕ ਮਾਂ ਹੈ ਜੋ ਮੁਝਸੇ ਖ਼ਫਾ ਨਹੀਂ ਹੋਤੀ
ਏ ਅੰਧੇਰੇ ਦੇਖ ਲੇ ਮੁੰਹ ਤੇਰਾ ਕਾਲਾ ਹੋ ਗਿਆ
ਮਾਂ ਨੇ ਆਖੇਂ ਖੋਲ੍ਹ ਦੀਂ ਘਰ ਮੇਂ ਉਜਾਲਾ ਹੋ ਗਿਆ
ਇਸ ਤਰਹਾਂ ਮੇਰੇ ਗੁਨਾਹੋ ਕੋ ਵੋ ਧੋ ਦੇਤੀ ਹੈ
ਮਾਂ ਬਹੁਤ ਗੁੱਸੇ ਮੇਂ ਹੋਤੀ ਹੈ ਤੋ ਰੋ ਦੇਤੀ ਹੈ
ਲਿਪਟ ਕੇ ਰੋਤੀਂ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਭੀ ਸ਼ਹੀਦੋਂ ਸੇ
ਯੇ ਹੌਂਸਲਾ ਭੀ ਹਮਾਰੇ ਵਤਨ ਕੀ ਮਾਓਂ ਮੇਂ ਹੈ
ਕਿਸੀ ਕੋ ਘਰ ਮਿਲਾ ਹਿੱਸੇ ਮੇਂ ਯਾ ਕੋਈ ਦੁਕਾਂ ਆਈ
ਮੈ ਘਰ ਮੇਂ ਸਭ ਸੇ ਛੋਟਾ ਥਾ ਮੇਰੇ ਹਿੱਸੇ ਮੇ ਮਾਂ ਆਈ
ਖ਼ੁਦਾ ਨੇ ਇੱਕ ਸ਼ਿਫਤ ਦੁਨੀਆ ਕੀ ਹਰ ਇੱਕ ਮਾਂ ਕੋ ਬਖ਼ਸ਼ੀ ਹੈ
ਗ਼ਰ ਵੋ ਪਾਗਲ ਭੀ ਹੋ ਜਾਏ ਤੋ ਬੱਚੇ ਯਾਦ ਰਹਿਤੇ ਹੈਂ